******ün Gençlik Yılları

Mustafa Kemal ******, 1881 tarihinde Selanik'te doğdu. 1839 doğumlu
olan babası Ali Rıza Efendi aslen Manastır'a bağlı Debre-i Bâlâ /Aşağı
Debre'dendır. Milis subaylığı, evkaf katipliği ve kereste ticareti
yapan Ali Rıza Efendi, 1871 yılında Zübeyde Hanım'la evlendi. 1857
doğumlu olan Zübeyde Hanım, aslen Vodina'ya bağlı Sarıgöl bucağındandır.
Zübeyde Hanım ve Ali Rıza Efendi'nin altı çocukları olmuştur: Fatma
(1871/72-1875), Ahmet (1874-1883), Ömer (1875-1883), Mustafa (Kemal
******) (1881-1938), Makbule (Boysan, Atadan) (1885-1956) ve Naciye
(1889-1901). ******'ün beş kardeşinden dördü küçük yaşlarda öldü.
Kardeşlerinden Fatma dört, Ahmet dokuz, Ömer sekiz yaşlarında o
senelerde salgın olan kuşpalazı (difteri) hastalığından çocuk
yaşlarında öldüler. En küçük kardeşi Naciye Mustafa Kemal Harp Okulu'nu
bitirdiği sene, oniki yaşındayken verem hastalığına yakalanıp hayatını
kaybetti. Kardeşlerinden sadece Makbule Hanım 1956 yılına değin
yaşamıştır.
Mustafa, öğrenim çağına gelince Hafız Mehmet Efendi'nin mahalle
mektebinde öğrenime başladı; sonra babasının isteğiyle Mektebi Şemsi
İbtidai Şemsi Efendi Mektebi'ne geçti. Bu sırada babasını kaybetti
(1888). Bir süre Rapla Çiftliği'nde Hüseyin dayısının yanında kaldıktan
sonra Selanik'e dönüp okulunu bitirdi. Bu arada Zübeyde Hanım,
Selanik'te gümrük memuru olan Ragıp Bey ile evlendi. Şimdi müze olan
Koca Kasım Paşa Mah. Islahhane Caddesi'ndeki ev, bu Ragıp Bey'in
evidir. Ali Rıza Bey ile birlikte ailesi Ahmed Sübaşı Mah.'deki Sanayi
Mektebi karşısındaki evde oturmuşlardı. Selanik Mülkiye Rüştiyesi'ne
kaydoldu. Kısa bir süre sonra 1893 yılında Askeri Rüştiye'ye girdi. Bu
okulda Matematik öğretmeni Mustafa Bey adına "Kemal" i ilave etti.
1896-1899 yıllarında Manastır Askeri İdadisi'ni bitirip, İstanbul'da
Harbiye-i Şahane'de öğrenime başladı. 1902 yılında mülazim (teğmen)
rütbesiyle mezun oldu, Harp Akademisi'ne devam etti. 11 Ocak 1905'te
yüzbaşı rütbesiyle akademiyi tamamladı.

OLGUNLAŞMA DÖNEMİ:

1905-1907 yılları arasında Şam'da 5. Ordu emrinde görev yaptı. 1907'de
Kolağası (Kıdemli Yüzbaşı) oldu. Manastır'a III. Ordu'ya atandı. 19
Nisan 1909'da İstanbul'a giren Hareket Ordusu'nda Kurmay Başkanı olarak
görev aldı. 1910 yılında Fransa'ya gönderildi. Picardie Manevraları'na
katıldı. 1911 yılında İstanbul'da Genelkurmay Başkanlığı emrinde
çalışmaya başladı.


YÖNETİCİLİK YILLARI:

1911 yılında İtalyanların
Trablusgarp'a hücumu ile başlayan Trablusgarp Savaşı'nda, Mustafa Kemal
bir grup arkadaşıyla birlikte Tobruk ve Derne bölgesinde görev aldı. 22
Aralık 1911'de İtalyanlara karşı Tobruk Savaşı'nı kazandı. 6 Mart
1912'de Derne Komutanlığına getirildi.

Ekim 1912'de Balkan Savaşı başlayınca Mustafa Kemal Gelibolu ve
Bolayır'daki birliklerle savaşa katıldı. Dimetoka ve Edirne'nin geri
alınışında önemli hizmetleri görüldü. 1913 yılında Sofya
Ateşemiliterliğine atandı. Bu görevde iken 1914 yılında yarbaylığa
yükseldi. Hayatının ilk aşk ilişkisini de burada, bir Bulgar kızı ile
yaşadı. Ateşemiliterlik görevi Ocak 1915'te sona erdi. Bu sırada I.
Dünya Savaşı başlamış, Osmanlı Devleti de savaşa girmek zorunda
kalmıştı. Mustafa Kemal 19. Tümen'i kurmak üzere Tekirdağ'da
görevlendirildi.
1914 yılında başlayan 1. Dünya Savaşı'nda, Mustafa Kemal Çanakkale'de
bir Türk savaş kahramanı oldu ve "Çanakkale geçilmez!" sözü burada
doğdu. 18 Mart 1915'te Çanakkale Boğazı'nı geçmeye kalkan İngiliz ve
Fransız donanması ağır kayıplar verince Gelibolu Yarımadası'na asker
çıkarmaya karar verdiler. 25 Nisan 1915'te Arıburnu'na çıkan düşman
kuvvetlerini, Liman Von Sanders yönetiminde Mustafa Kemal'in komuta
ettiği 19. Tümen, Conkbayırı'nda durdurdu. Mustafa Kemal, bu başarı
üzerine albaylığa yükseldi. İngilizler 6-7 Ağustos 1915'te Arıburnu'nda
tekrar taarruza geçti. Anafartalar Grubu Komutanı Mustafa Kemal 9-10
Ağustos'ta Anafartalar Zaferi'ni kazandı. Bu zaferi 17 Ağustos'ta
Kireçtepe ve 21 Ağustos'ta II. Anafartalar Zaferi takip etti. Çanakkale
Savaşı'nda Osmanlı Devleti'nin verdiği kayıplar üzerinde hem fikir
olunamamışsa da, Osmanlı büyük kayıplar vererek saldırıyı püskürtmüştür.


Mustafa Kemal ******


Mustafa Kemal Çanakkale Savaşları'dan sonra 1916'da Edirne ve
Diyarbakır'da görev aldı. 1 Nisan 1916'da tümgeneralliğe yükseldi. Rus
kuvvetleriyle savaşarak Muş ve Bitlis'in geri alınmasını sağladı. Şam
ve Halep'teki kısa süreli görevlerinden sonra 1917'de İstanbul'a geldi.
Veliaht Vahidettin Efendi'yle Almanya'ya giderek cephede incelemelerde
bulundu. Bu seyahatten sonra hastalandı. Viyana'ya ve Karisbad'a
giderek tedavi oldu. 15 Ağustos 1918'de Halep'e 7. Ordu Komutanı olarak
döndü. Bu cephede İngiliz kuvvetlerine karşı başarılı savunma savaşları
yaptı. Mondros Mütarekesi'nin imzalanmasından bir gün sonra, 31 Ekim
1918'de Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığı'na getirildi. Daha sonra bu
ordunun kaldırılması üzerine 13 Kasım 1918'de İstanbul'a gelip Harbiye
Nezâreti'nde (Bakanlığında) göreve başladı.
Kişiliği [değiştir]
Kitap okumayı, müzik dinlemeyi, dans etmeyi, ata binmeyi ve yüzmeyi çok
severdi. Zeybek oyunlarına, güreşe, Rumeli türkülerine büyük ilgisi
vardı. Tavla ve bilardo oynamaktan büyük keyif alırdı. Sakarya adlı
atına ve köpeği Fox'a çok değer verirdi. Zengin bir kitaplık
oluşturmuştu. Akşam yemeklerine devlet adamlarını, sanatçıları ve bilim
adamlarını davet eder, ülkenin sorunlarını tartışırdı. Temiz ve düzenli
giyinmeye özen gösterirdi. Doğayı çok severdi. Sık sık ****** Orman
Çiftliği'ne gider, modern tarıma geçiş yolunda yürütülen çalışmalara
bizzat katılırdı. Fransızca ve Almanca biliyordu.
Özel hayatında büyük bir sadelik içinde yaşayan ****** çocukları çok
severdi. Zorlu savaş yıllarında bile çocuklarlarla yakından ilgilenmiş;
birçok çocuğun hamiliğini üstlenmiş, birçoğunu da manevi evlat olarak
kendine seçmişti. ******'ün manevi evlatları, Afet İnan, Sabiha
Gökçen, Ülkü Adatepe, Nebile Hanım, Rukiye Erkin, Zehra Aylin, Mustafa,
Abdurrahim Tuncak, İhsan'dır. İzmir zaferinde Yunan bayrağını yerden
alması bilinen bir olaydır.
Soyadı kanunu ile birlikte ve TBMM tarafından çıkarılan 24 Kasım 1934
tarihli ve 2587 sayılı kanun[1] ile ile kendisine "Türklerin Atası"
anlamına gelen ****** ismi verilmiştir. (24 Kasım 1934).

İnkılapları


******


Ana madde: ****** İnkılapları
******, kendi deyişiyle Türkiye'yi "Çağdaş uygarlık düzeyinin üstüne
çıkarmak" amacıyla bir dizi inkılap yapımında öncü rol oynadı. Bu
değişiklikler köklü oluşları ve eski sistemi düzenlemektense yerine
yenisini getirmeleri nedeniyle reform değil, inkılap olarak bizzat
kendisi tarafından adlandırılmışlar ve genelde ****** İnkılapları
olarak anılmışlardır. Her ne kadar devrimleri olarakda anılsa da devrim
kavramı ihtilal kavramının eş anlamlısı olduğundan ve kanla
gerçekleşeği için ****** ihtilal gibi negatif bir kavram yerine
değişim anlamına inkılap kavramını seçmiştir. Bu yapılanlar beş ana
başlık altında toplanabilir:

******'ün yenilikleri, inkılapları

Soyadı kanunu konulması, saltanatın kaldırılıp cumhuriyeti getirmesi,
kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilmesi, padişah yönetimi yerine
halkın kendi kendine yönetmesi, Türk alfabesinin getirilmesi, Türk
Medeni Kanunu kurulması, Cumhuriyetin kurulması, Şapka ve kıyafet
devriminin yapılması,

• Saltanatın Kaldırılması (1 Kasım 1922)
  
• Cumhuriyetin İlanı (29 Ekim 1923)
  
• Halifeliğin Kaldırılması ( Mart 1924)
  

Toplumsal alandaki inkılaplar

• Kadınlara ve erkeklerle eşit haklar verilmesi (1926-1934)
  
• Şapka ve kıyafet devrimi (25 Kasım 1925)
  
• Tekkelerin, zâviyelerin ve türbelerin kapatılması (30 Kasım 1925)
  
• Soyadı Kanunu (21 Haziran 1934)
  
• Lâkapların ve unvanların kaldırılması (26 Kasım 1934)
  
• Uluslararası saat, takvim ve uzunluk ölçülerinin kabulü (1925-1931)
  

Hukuk alanındaki inkılaplar

• Mecellenin kaldırılması (1924-1937)
  

Mustafa Kemal ******



Eğitim ve kültür alanındaki devrimler

• Öğretimin Birleştirilmesi Yasası (Tevhid-i Tedrisat Kanunu) (3 Mart 1924)
  
• Yeni Türk harflerinin kabulü (1 Kasım 1928)
  
• Türk Dil ve Tarih Kurumlarının kurulması (1931-1932)
  
• Üniversite öğreniminin düzenlenmesi (31 Mayıs 1933)
  
• Güzel sanatlarda yenilikler
  

Eserleri

• Tâbiye Meselesinin Halli ve Emirlerin Sureti Tahririne Dair Nesayih
  
• Takımın Muharebe Talimi (Almanca'dan çeviri - 1908)
  
• Cumalı Ordugâhı - Süvari: Bölük, Alay, Liva Talim ve Manevraları (1909)
  
• Tâbiye ve Tatbikat Seyahati (1911)
  
• Bölüğün Muharebe Talimi (Almanca'dan çeviri - 1912)
  
• Zabit ve Kumandan ile Hasbihal (1918)
  
• Nutuk (1927)
  
• Vatandaş İçin Medeni Bilgiler (1930)
  
• Geometri (1937)
  

******'ün ayrıca, 1915-1918 yılları arasında Anafartalar, Doğu
Cephesi ve Karlsbad'daki hatıralarını yazdığı günlükleri de
bulunmaktadır. Bunlardan Anafartalar Muharebatı'na Ait Tarihçe, Türk
Tarih Kurumu tarafından kitap olarak basılmıştır. Bununla birlikte
1908-1938 yılları arasında Mustafa Kemal'in imza attığı, yazdığı,
söylediği,kişisel notları dahil her şeyin toplandığı ******'ün Bütün
Eserleri adlı bir ansiklopedi de Kaynak Yayınları tarafından
hazırlanmaktadır